"Ostry dyżur": na olimpiadzie też kopią piłkę

[Petrus 2 338]

 

Ranga olimpijskich turniejów piłkarskich nigdy nie była wykładnikiem popularności futbolu na świecie. Tak czy inaczej, piłka nożna wciąż króluje pod względem wysokiego odsetka urazowości zawodników.

 

Małgorzata Kowalczyk,Carolina Medical Center

Fizjoterapeuta, Diagnosta w Centrum Diagnostyki Funkcjonalnej

 

W piłce nożnej aż 59% urazów doznawanych jest w wyniku bezpośredniego kontaktu z przeciwnikiem. Równie często zdarza się jednak, że do urazu dochodzi na tle licznych zmian przeciążeniowych narządu ruchu, będących skutkiem nieprawidłowo przeprowadzanego treningu, czy też bardzo często bagatelizowania drobnych urazów.

 

 

Źródło: Przyczyny urazów w Lidze Polskiej w 2011r . Materiał PZPN.

 

Ciekawym zagadnieniem wydaje się widok rozpędzonego napastnika, który nagle z niewiadomych przyczyn przerywa bieg, przewraca się na murawę i trzyma się rękami z tyłu uda. Ten z pozoru błahy wypadek jest konsekwencją wielu wcześniejszych zaniechań skutkujących poważną kontuzją. Obserwując takie zachowanie zawodnika można być prawie pewnym, że doszło do urazu tylnej grupy mięśni uda, tzw. hamstringów. Są one szczególnie narażone podczas sprintu.

 

Przyczyn takiego urazu jest kilka. Najczęściej wynika on z nieprawidłowego treningu, w którym główny akcent kładziony jest na rozbudowę mięśnia czworogłowego. Oczywistym jest, że siła mięśnia czworogłowego ma bardzo duże znaczenie w aktywnościach piłkarskich takich jak kopnięcia piłki, bieg, skoki. Nie można jednak zapomnieć o odpowiednim balansie pomiędzy tylną grupą mięśni uda, a mięśniem czworogłowym. Literatura podaje, że idealnym stosunkiem siły mięśnia czworogłowego do siły mięśni zginaczy jest 1 do 0,60-0,75. A więc gdy przyjmiemy, że siła mięśnia czworogłowego stanowi 100%, to siła mięśni zginaczy powinna stanowić ok. 60-75% tej wartości. Nawet u zawodowych piłkarzy proporcje te bywają mocno zachwiane i często wynoszą nawet poniżej 55% (przerost mięśnia czworogłowego, zbyt słaby rozwój mięśni zginających staw kolanowy), co jest jedną z głównych przyczyn urazów tej grupy mięśniowej.

 

Aby zminimalizować ryzyko kontuzji, wszyscy piłkarze powinni mieć starannie zaplanowany i dostosowany indywidualnie trening uzupełniający. W treningu takim należy skupić uwagę na takie elementy jak m.in. wzmocnienie tylnej grupy mięśni uda ze szczególnym akcentem na pracę ekscentryczną, ćwiczenia sensomotoryczne tzn. ćwiczenia wykonywane na niestabilnym podłożu (służą do tego liczne gadżety oferowane w sklepach rehabilitacyjnych jak np. poduszki, krążki sensomotoryczne, na których zawodnik, np. stojąc na jednej nodze odbija piłkę drugą nogą) oraz rozciąganie mięśni po treningu czy meczu. Podkreślam, stretching, a więc długotrwałe statyczne rozciąganie należy wykonywać zawsze PO aktywności, nie przed (a już w szczególności nie przed meczem). Badania naukowe wskazują, że stosowanie stretchingu statycznego przed meczem wpływa niekorzystnie na pobudzenie mięśniowe, które obniża się, rozleniwiając tym samym mięśnie. Innymi słowy piłkarze tracą wówczas na dynamice. Przed meczem wykonuje się inny rodzaj stretchingu – dynamiczny, którego celem jest pobudzenie mięśni do pracy przed czekającym je wysiłkiem.

 

Przyczyna kontuzji nie zawsze jest jednak oczywista. Aby ją określić należy posiłkować się profesjonalną analizą funkcjonalną zawodnika, która pomoże w określeniu błędnych nawyków ruchowych doprowadzających do przeciążeń danych struktur. Kompleksowa analiza opiera się na wykorzystaniu najnowocześniejszych urządzeń umożliwiających ocenę wydolności układu ruchu, a także kontrolę postępów treningowych. W profesjonalnych klinikach piłkarze poddawani są badaniom biomechanicznym takim jak:

 

- analiza chodu i biegu na ścieżce podometrycznej umożliwiającej ocenę obciążeń stóp,

 

- ocena równowagi w warunkach statycznych i dynamicznych przy pomocy platform stabilograficznych,

 

- analiza wideo przy użyciu kamer szybkoklatkowych (200Hz). Taki system pozwala na wykrywanie i śledzenie ruchu w trzech wymiarach, który następnie poddawany jest wnikliwej analizie za pomocą aplikacji SlowMotion. Piłkarze oceniani są zarówno podczas biegu, strzału do bramki czy wyskoku,

 

- ocena siły mięśniowej w obrębie kończyn dolnych. Badania te są istotne chociażby ze względu na wspomniany wcześniej dysbalans pomiędzy siłą mięśnia czworogłowego, a siłą mięśni zginających staw kolanowy,

 

- badania wydolnościowe podczas biegu na bieżni.

 

Dzięki takim badaniom możemy dokładnie poznać zarówno ograniczenia, jak i możliwości organizmu zawodnika, monitorować proces treningowy oraz przede wszystkim wykryć potencjalną przyczynę kontuzji, która często jest niewidoczna dla oka trenera, lekarza czy fizjoterapeuty.

 

Współpraca: Michał Drwięga, Carolina Medical Center

Członek Misji Medycznej Letnich Igrzysk Olimpijskich w Pekinie 2008 r.

Specjalista w dziedzinie chirurgii artroskopowej stawu biodrowego i barku.

 

 

całość z: www.onet.pl